2022 жылғы қысқы олимпиаданы өткізуге Қазақстанның Алматы және Қытайдың Пекин қалалары үміткер. Олимпиада ойындары осы екеуінің қайсысына берілетіні 31 шілдеде дауыс беру нәтижесінде белгілі болмақ.
Қазір Куала-Лумпурда жүрген қазақстандық делегация құрамында шенеуніктер, Сидней олимпиадасының чемпионы Ермахан Ыбырайымов, Лондон олимпиадасының чемпионы Серік Сәпиев, Сочи олимпиадасының қола жүлдегері Денис Тен және басқа да спортшылар бар. 2022 жылғы қысқы Олимпиада өтетін қаланы таңдау қарсаңында қазақстандық сарапшылардың пікірі де әрқилы.
Амалбек Тшан, экс-депутат, республикалық спорт колледжі директоры:
– Пекин – олимпиада өткізген қала. Қытайдың әлеуметтік және спорттық саясатын Қазақстанның мүмкіндігімен салыстыруға болмайды. Азия ойындары спорт кешендерін салдық. Егер олимпиаданы Алматыға берсе, қысқы спортқа керектің бәрін реттеу керек. Пекинмен таласу өте қиын. 2017 жылғы универсиадаға дайындық іс шараларын олимпиадаға қолдануға болады. Әлеуметтік жағдай бойынша үлкен қиындықтар туатыны белгілі. ЕХРО-2017 көрмесін өткізуге көп қаражат кетіп жатыр. Дегенмен, қысқы олимпиада жазғы олимпиада емес. Ұтқан жағдайда жеті жыл Қазақстанға дайындыққа жеткілікті болады.
Абзал Ажғалиев, шорт-тректен 2011 жылғы Азия ойындарының қола жүлдегері, Сочи олимпиадасына қатысушы:
– Пекин мен Алматының мүмкіндігі тең. Мен бұл ойындардың Алматыда өткенін қалаймын және оған сенемін. Егер олимпиада Қазақстанда өтсе – қысқы спорт түрлерінің дамуына үлкен үлес қосады. Ванкувер олимпиадасында бір күміс, Сочи олимпиадасында бір қола алдық. Алматыдағы олимпиадада Қазақстан медаль көрсеткіші бойынша жеке рекорд жасап, бес-алты медаль алуына мүмкіндік бар. 2011 жылғы Азия ойындарының кешендерін олимпиадаға толық қолдануға болады.
Абай Ерекенов, «Көкжайлауды қорғайық» экологиялық қозғалысы белсендісі:
– Алматы олимпиаданы әлі ұтқан жоқ. Бірақ, қанша шығын кетті. Олимпиадаға кететін шығынды қала табиғаты мен ауа ластығын тазартуға жұмсаған жөн. Алматыдағы соңғы сел қала билігі де, үкімет те осындай жағдайларға мүлде дайын еместігін көрсетті. Қазақстандағы көптеген табиғи посттар мен селден қорғау бөгендері СССР тұсында салынған. Оларды толық жаңалау қажет. Алматыға сел қаупі жыл сайын төнеді. Сондықтан билік үшін олимпиадаға дейін шешетін мәселелер көп. Алматы жеңіске жетсе олимпиада комитетіндегі коррупция мәселесі туралы ойлай беруге болады. Бірақ, ХОК дұрыс шешім шығарарына сенемін. Бұл бәсекеде Пекиннің фаворит екені 90 пайыз деуге болады.
Андрей Крюков, Алматы-2022 комитетінің өкілі, су добынан Афина олимпиадасына қатысушы:
– Олимпиада бюджеті алғашында 5 миллиард доллар деп жоспарладық. Кейін халықаралық олимпиада комитетінің сұрауы бойынша бюджетті 500 миллион долларға қысқарттық. Қазір Алматы-2022 жобасының бюджеті 4,5 миллиард долларды құрайды. Бұл бюджет қалады. Бірақ біз 1,7 миллиард доллар жұмсаймыз. Олимпиададан 3 миллиард доллар пайда түседі деп жоспарланған. Олимпиада – шығын ғана емес, пайда әкелетін шара.
Бақытжан Төреғожина, «Ар.Рух.Хақ» құқық қорғау ұйымының жетекшісі:
– Қазақстан олимпиада өткізу шығындарын мұнай арқылы өтейтіндерін айтты. Қазір әлемдік базарда мұнай бағасының түсіп жатқанын ескерсек, Қазақстан олимпиада үшін халықтың зейнетақы, еңбекақысын қысқартып, көп шығынды олимпиадаға жұмсауы мүмкін. Бұл халыққа қатты соққы болады. Шығынды өтеу үшін несие де алуы мүмкін. Бұдан бөлек, Қазақстанда адам құқығы ахуалы өте төмен. Сөз бостандығы мен саяси ой еркіндіктің жоқтығы БҰҰ-да айтылды. Түрлі халықаралық ұйымдардың есептерінде де жиі аталады. Бір жыныстылар бұл елде қатты қысым көреді. Халықаралық олимпиада комитеті адам құқықтары өз ережесін толық сақтаса, онда олимпиаданы Қазақстанға бермеуі керек.
