Тимур Айтмұханбет - Азаттықтың Нұр-Сұлтандағы журналисі, видео операторы.
4 қазан күні кешке қарай әлемде Facebook пен оның Instagram, WhatsApp сынды қосымшалары ашылмай қалды. Бір өзінде ғана екі миллиард қолданушысы бар Facebook алты сағат істемей тұрды. Компания бұның себебін амалсыз өзімен бәсекелес желілерге жазып жатты.
Қазақстанның экс-президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың "үшінші әйелі" делінетін Әсел Құрманбаеваның оффшордағы компаниясы туралы жазылған "Пандора құжаты" зерттеуіне қазақстандық депуттаттардың кейбірі сенбейді. Кейбірі құжатты әлі оқымағанын айтады.
Құқық қорғаушылар "саяси тұтқын" деп таныған диссидент Арон Атабектің ауруханада жатқаны хабар тарағалы бір күн өтсе де ресми органдардан әлі жауап жоқ. Ал қоғамда оған бостандық талап ететіндер көп. Рақымшылық жасалатындар тізіміне диссидент ене ме? Сұрақтарға депутаттар жауап берді.
23 қыркүйекте Нұр-Сұлтанда Қытай елшілігі алдынан ұсталып, сотталған 10 адам айыппұл төлеу қиын екенін айтады. Бірақ "Қазақстан соты қанша соттаса да Шыңжаңда саяси қуғын-сүргін көріп, түрмеге қамалған туыстарымыз бостандыққа шықпаса қарсылық акциясын үзбейміз" дейді.
Қазақстан елшісі "Талибан" ұйымының өкілімен кездесті. Екі тарап кездесу жөнінде екі түрлі ақпарат таратты. Қазақстан сыртқы істер министрлігі ресми хабарламасында "Талибан" дейтін сөз қолданбады. Бұл ұйымды Қазақстан соты 2005 жылы "экстремистік қозғалыс" деп танып, ел аумағында қызметін шектеген.
Бүгін, 23-қыркүйекте жергілікті жердегі соттардың үкім-шешімімен келіспейтін бір топ наразы жоғары сот алдына тағы жиналды.
«Асыл ана» қоғамдық бірлестігінің жетекшісі, құқық қорғаушы Теңдік Сәрсекеева жиырма жылдан бері мүгедек әйелдердің құқығы үшін күресіп келеді. Жергілікті билікті сынап, мүгедек әйелдер мен мүгедек баласы бар отбасының әлеуметтік жағдайын қорғаған әрекеті Солтүстік Қазақстан әкімдігіне ұнамаған.
Қытайда туыстары қамалған бір топ азамат Нұр-Сұлтандағы Қытай елшігінің алдында наразылық шарасын өткізді. Олар Қазақстандағы Қытай елшісінен Шыңжаңда жазықсыз қамалған жақындарын шығаруды талап етті.
Дариға Назарбаева ұйымдастыратын "Еуразия медиа форумыында" шетелдік сарапшылар, қазақстандық шенеуніктер мен депутаттар бұрынғы президент Нұрсұлтан Назарбаевты көп мақтады. Осы кезде елдің басқа бөлігінде Назарбаевқа санкция салуға шақырған пикет өтті.
Қазақстанда «бала құқығы» аясында шетелдік онлайн-платформаларды елде филиал ашуға міндеттейін, болмаса қызметін бұғаттайтын заң жобасы әзірленіп жатыр. Жобаны мәжіліс алғашқы оқылымда-ақ мақұлдап үлгерді. Мұны «Ресейдің ізімен жүру» деген сарапшылар елде сөз еркіндігіне қысым күшейе түседі дейді.
Қазақстанда жасы 12-ден асқан балаларға ковидке қарсы екпе салу жоспарда бар, бірақ бұл бойынша әлі ешкімге тапсырма берілмеген. Бірақ вакцинаны құптамайтын жұрт «билік мәжбүрлейді» деп қазірден-ақ қауіптеніп отыр.
Белсенді Санавар Закирова премьер-министр Асқар Мамин басқаратын Қазақстан үкіметін сотқа берді. Сотқа жүгінуге мемлекеттің Egov – электронды үкімет жүйесін ресейлік платформаға ауыстыру туралы меморандум себеп болған. «Бұл - отанды сату» дейді белсенді.
Қазақстанның бірнеше қаласында мектеп оқушыларына вакцинаны мәжбүрлемеуді талап еткен наразылық жиыны өтті. Тұрғындар сөзінше, «билік екпе ерікті түрде салынады» деген әуелдегі уәдесінен тайып, міндеттеуге көшкен. Кейбірі баласын мектепке жіберуге қорқатынын айтады.
Екі жыл бұрын елде атом электр станциясын салу-салмау дауы кезекті рет көтерілген шақта «халықпен ақылдасу» қажетін ескертіп, жұртты тыныштандырған президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың өткен аптада «Қазақстанға АЭС қажет» деп кесіп айтты. Президент сөзі басылып қалған дау-дамайды қайта көтерді.
Қазақстанда оқып жүріп, пандемияға байланысты өз еліне кеткен ауған студенттері оқуды жалғастыра алмай қаламыз деп алаңдайды. Олар Қазақстан құжат жағынан көмектеспесе, елден шыға алмаймыз дейді. Үкімет құлап, Кабулды "Талибан" басып алғалы Ауғанстанда сырттан көмек сұрайтындар көбейді.
Ауған билігі құлап, тәліптер Ауғанстанды толық бақылауға алған тұста тұрғындар үйлерін тастап елден қаша бастады. Ауғанстан қазақтары да Қазақстаннан көмек сұрайды.
Қазақстанға америкалық Pfizer вакцинасы қазан айында келмек. Апта басында денсаулық сақтау министрі Алексей Цой жаңа екпені тек балалар мен жүкті әйелдер алатынын айтты. Әзірге неше жастан, қалай, қанша адамға егілетіні белгісіз. Бірақ елде Pfizer-ді күткен жұрт көп.
Кейінгі күндері елде коронавирус инфекциясынан қайтыс болғандар көбейіп барады. Тамыздың басынан бері елде өлім көрсеткіші жүз адамнан кемімеді. Азаттық коронавирус орталығына айналған ауруханаға барып, жақындарынан айырылған тұрғындардың кейбірімен сөйлесті.
Азаттық тілшісі Шымкенттегі коронавирус жұқтырған науқастарды қабылдайтын орталыққа айналған N2 қалалық аурухананы аралап көрді. Мұнда 370-ке жуық науқас емделіп жатыр. Олардың көбі тыныс алу аппаратының көмегімен демалады.
27 шілдеде Нұр-Сұлтан іргесіндегі Қосшы ауылы президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың жарлығымен облыстық деңгейдегі қалаға айналды. Ресми дерек бойынша, мұнда 80 мыңға жуық адам тұрады. Мәртебесі өзгерген елді мекеннің шешілмеген мәселесі көп.
Тағы
