Мейірім БАҚЫТЖАН

"Сайлау туралы заң Конституциядан жоғары". Белсенділер неге сенат депутаттығына үміткер бола алмады?

"Халықпен талқылауға қорықты". Мүсінші Тоқаев ашқан ескерткіш жайлы не дейді?

Биыл жазда Алматыда бір топ саясаткер, қоғам белсендісі Қаңтар оқиғасының құрбандарына арнап, ескерткіш жобасын таныстырған. Олар жасаған макетте Қаңтар кезінде алаңда ту ұстап жүрген азамат – Берік Әбішевтің бейнесі мен "Қарапайым халықпыз, террорист емеспiз" деген плакат ұстаған халық бейнеленген.

Азаттықты шектеу. OONI жобасының зерттеуі сайт жұмысы әдейі тежелгенін растады

Кейінгі үш ай ішінде Азаттық сайтының жұмысы әдейі шектелген. Интернеттің ашықтығын зерттейтін ұйым осындай қорытындыға келді. Бірақ шабуылды кім жасады, қандай құрылғы қолданылды деген сауалға әзірге жауап жоқ.

Белгілі журналист Михаил Козачков ұсталды. Тергеу құпиясы бұзылды ма?

Қаржы мониторингі агенттігі кеше зерттеуші журналист, "Время" газетінің тілшісі Михаил Козачковты ұстады. Агенттік журналист ұйымдасқан қылмыстық топтың заңсыз әрекетін жүзеге асыруға көмектесті деген күдіктенеді.

Сенат сайлауына белсенділерді тіркемеді

Қазақстанда 14 қаңтар күні өтетін сенат сайлауына екі белсенді кандидат ретінде тіркеле алмады. Бірақ мұндай шектеу сайлау заңы мен конституцияда бұрын сотталғандарға емес, қазір түрмеде отырғандарға қатысты екені жазылған.

Ермек Нарымбаевты сот босатпады

Алматы іргесіндегі Заречный түрмесінде 55 күн ашығып, 20 келіден көп салмақ тастаған Ермек Нарымбаевтың жазасын сот жеңілдетпеді, бостандыққа шартпен шығуға да рұқсат бермеді. Сот Нарымбаев отырған камерадан SIM карта табылғанын, тәртіп бұзғанын айтқан. Адвокаты бұл айыппен келіспейді.

Қазақстанда астық тасымалы ресейлік компанияға қарап тұр

Қазақстандағы астық тасымалдаушы ең ірі монополист компания артында ресейлік кәсіпкерлер тұр. Бұл компания басында Қазақстан үкіметінің де меншігінде болған. Кейін жекеменшікке өтіп, қазір елдегі астық тасымалы бойынша көшбасшыға айналды. Ал одан отандық астық өндірушілер зардап шегіп отыр.

"Демек ол өлтірілді". Қаңтарда полиция ұстаған адам әлі табылмады

Қаңтар оқиғасы кезінде полиция ұстаған Өзбекстан азаматы әлі табылмады. Туыстары оның 6 қаңтар күні тергеу абақтысына кіргенін ғана біледі. Полицейлер "12 қаңтарда шығарып жібердік" деген, бірақ оған дәлел жоқ.

Қазақстанның мұнайын тиеген кемелер Түркия жағалауында тұр. Оған Ресей санкциясының қатысы бар ма?

Түркия жағалауында кептелісте тұрған танкерлерге тиелген мұнай Қазақстандікі. Bloomberg агенттігі осындай ақпарат таратты. Энергетика министрлігі мұны қалыпты жағдай санап, оған Еуроодақ Ресей мұнайына салған эмбаргоның қатысы жоқ дегенге келтірді.

Суықта қалған екібастұздықтарға жылу жиналып жатыр

Үш күн бұрын жылу қазандығы жарылып, апат болған Екібастұзға әр өңірден көмек жіберіліп жатыр. Кәсіпкерлер тұрғындардың көмекке зәру екенін айтады. Себебі жылытқыш құралды апарғанда жұрт тез арада бөлісіп әкеткен.

Путиннің "газ одағы" пайда ма, қауіп пе?

Ресей президенті Владимир Путиннің Қазақстан президентіне газ одағын құруды ұсынысынан кейбір сарапшы қауіп көреді. Саясаттанушы бұл одақ егемендіктен айыруы мүмкін екенін айтса, экономист "Путиннің ұсынысы өзіне ғана пайдалы" деп отыр.

Денсаулық сақтау ұйымының сайты Қазақстанда бұғатталып тұр

Дүниежүзілі денсаулық сақтау ұйымының сайты Қазақстанда бұғатталып тұр. Оған – Алматы облысы Талғар аудандық сотының шешімі себеп. Сот "сайтта адамды суцицидке итермелейтін ақпарат бар" деген. Ұйымның өзі үнсіз, ал журналистер құзырлы орган уәжін жоққа шығарады.

Тоқаевтың олигархтарға қарсы заңы қандай болуы керек?

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев ұлықтау рәсімінде заңсыз шығарылған активтерді қайтару туралы заң жобасы әзірленетінін айтты. Ол Қаңтар оқиғасынан кейін де экс-президенттің кезінде байыған "белгілі бір адамдар", олигополия туралы сөз қозғаған. Elge Qaitaru қорының басшысы Оразалы Ержанов жауап берді.

Тоқаев айтқан компанияға маңғыстаулықтар неге бармаған?

Қазақстан президенті Алматыда халықпен кездесуінде қазақстандықтарды «айлығы жоғары, дайын жұмысқа барғысы келмейді» деп сөгіп, «шетелдік компания ұсынған 1000 орынға 50 адам ғана ниет білдіргенін» айтты. Рас па? Азаттық президент сөзі мен жергілікті билік өкілдерінің статистикасын салыстырды.

Сайлауда әкім бақылаушыны "сыртқа шақырған"

Ақмола облысы Ерейментау ауданынында сайлау күні бақылаушы болған азамат аудан әкімі учаскеден жарты сағат шыға тұруды өтінгенін айтады. Ол екеуара әңгімені аудиоға жазып алған. Әкімдік мұны "фейк шығар" дейді.

Индонезиядағы жер сілкінісі, Иран футболшыларының наразылығы

Индонезиядағы жер сілкінісінен қаза тапқандар саны 252-ге жетті. Құтқарушылар үйінді астында қалғандар әлі көп екенін айтады. Ал Иран футболшылары Англия құрамасымен ойынға шыққанда әнұран айтпай, елдегі наразылыққа қолдау көрсетті.

"Сайлауға бармайтын Алматы". Тұрғындарының көбі неге сайлауға бармады?

Орталық сайлау комиссиясының алдын ала қорытындысы бойынша Алматыда сайлаушылардың шамамен 29 пайызы ғана дауыс берген. Сарапшы мұны адамдардың ел билігіне, реформаларына наразылығы деп түсіндірді. Ал алматылықтардың өзі не дейді?

"Сайлау алдында үнін өшірмекші". Алматыда "әуежайды басып алмақ болды" деп айыпталған белсенді үйқамаққа алынды

Азаматтық белсенді Әйгерім Тілеужан екі ай үйқамақта отыратын болды. Алайда заңгер мұны "саяси қудалау" деп естептейді. Тілеужан адвокатының айтуынша, үйқамақтың басты мақсаты - белсендінің үнін шығармау

Қазақстанда сөз бостандығы қалай шектеледі?

Қазақстан интернеті еркін емес елдер қатарына кіреді. Бірақ министрлік өкілі елде сөз бостандығы шектелмегенін айтты. Елдегі тәуелсіз медиа сайттарының ашылмай қалуын шетелдік кибершабуылдан көреді. Бірақ мұны сарапшылар «шындықты жасырудың әдісі» дейді.

Қазақстанда қауіпсіздік құрылғысы жоқ көліктер құрастырылады

Қазақстан үкіметі қауіпсіздік жастығы және басқа да қауіпсіздік құрылғылары орнатылмаған көлікті шығаруға, сатуға рұқсат берді. Сарапшылар мұны «санкцияға іліккен ресейлік өндірушілердің лоббиі» дейді.